„Нешто повеќе од колбаси“

7.4.foto tekst. NESTO POVEKE OD KOLBASI

Ритамот на денот е сменет. Мајка ми изгледа се повеќе вознемирено. Нешто се има случено, а ме чуди и ова чудесно патување на тато во Бугарија. Па ако беше во Бугарија ќе се јавеше барем до сега.

„Мамо каде е тато?“ прашав.

Таа сецкаше кромид во кујната и ѝ течеа солзи од мирисот и аромата што ја ширеше кромидот во етерот.

„Се враќа во понеделник,“ ми рече.

Имаше нешто во нејзиниот глас што не ми кажуваше дека тоа е вистина. Мајка ми беше невешта жена кога требаше да ја скрие вистината пред други луѓе. Тие можеби не забележуваа, но јас ја знам. Ја знам како дише. Нашата папочна врвца сè уште не е пресечена.

Во недела бев сам дома. Решив да поканам неколку пријатели и да правиме скара во двор. Всушност меѓу нив беше и мојот симпатија. Се вика Роберт. Висок е колку мене. Има преубава насмевка. Има интересна енергија која не секој може да ја восприми. Интелигентен е. Носи понекогаш карирани панталони. Изгледа хипик.

Слегов во подрумот. Таму стои замрзнувачот со месото заграден од куп картонски кутии со стари работи кои веќе ниту ни користат, ниту планираме да ги фрлиме, а дел од нив се скршени кога тато ја тепаше мама. Го отворив замрзнувачот. Посегнав по колбасите и видов чудни траги од крв на едната страна. Се распретав по фрижидерот и таму имаше нешто повеќе од колбасите.

Посегнав по колбасите и видов чудни траги од крв на ледот од страната на фрижидерот. До флеката имаше мало парче кожа. Во фрижидерски кесиња имав прилика да видам како уредно исечкан изгледа татко ми. Фантастичната приказна за тоа како сељанка дојдена во град си го убива градскиот сопруг кој ја тепал по ред цели дваесет години веднаш никна по весниците штом беше расветлена од полицијата. Нашите приказни стануваат блокбастер.

Нема да заборавам на првата ќеса која ја доддржав во моите раце, а всушност држев уредно изделкана машка рака со многу влакна. Дланката беше расцепена на пола. На едната половинка висеше прстен. Тоа беше татко ми, разделкан на двеста дваесет и две парчиња од кујнските апарати на мајка ми. Истите со кои потоа продолжи да прави колачиња и сече кромид за нејзините манџи. Ги правеше се полошо. Стануваше расеана. Неретко знаеше да има кошмари. Ја чувствував премногу ментално растроена од зделката која ја беше направила со ѓаволот. Порано или подоцна работите се разоткриваат. Во нејзините мисли бев сигурен дека мајка ми има добра логичка поткрепа за тоа како таквиот чин е компензација за сите години, за целиот пројден живот всушност. Јас, роден педер, имам деветнаесет години. Отсекогаш сакав да носам црвени чорапи. Едно време си играв со барбики. Се плашев од татко ми кога доаѓаше дома разгневен од не знам што. Во собата на спратот горе слушав пиштење и кршење. Еден ден ми ја скршија омилената барбика. Друг ден, сите коцки кои ги имав татко ми ги фрли кон мајка ми. Таа стоеше пред прозорот. Се тргна и коцките летнаа надвор на улицата каде ги согазаа автомобилите дури да излезам да ги приберам. Отсекогаш сакав дечки кои изгледаа како Роберт. Тој ме гледа интересно понекогаш, но никогаш немавме развиено длабок степен на некоја интимност. Благо речено, тој е мој нов пријател. Да не завршевме во затвор со мајка ми, ќе имав можеби малку повеќе време да се зближам со него.

Морав да се приберам од шокот кој ми го приреди фрижидерот во подрумот. Како во „Дали се плашите од темнината?“ што ја гледав како дете! Во една епизода имаше вампири од Украјна кои чуваа шишиња крв во уредни наредени проѕирни страклени шишиња за млеко. Фрижидерот беше во подрумот, на темно, и таму се хранеа. Не се сеќавам на нешто повеќе.

Кочани е мало место. Муабетов веднаш се рашири. Од прва куќа до последна се знаеше од А до Ш што и како направила мајка ми. Како му ставила некаков отров во ракијата. Тој забележал дека нешто не е во ред со пијалокот. „ДОНКЕ, ЗАШТО НЕ Е ПИТКА РАКИЈАВА? ДОЈДИ ДА ТЕ ШАМАРАМ,“ вреснал. Јас не сум бил дома. Еден безвезе муабет е додаден тука. Сум си го продавал газот на други педери мислам дека беше точната фраза. Отровот почнал да делува навремено, таман за Донка да го примети дека веќе се зашеметува и дека погледот не му е бистар. Го траснала со една тава по месестата фаца. Уште две-три тави по главата, а потоа го мавала клоци. Не знам како го извлечкала во подрумот. На еден голем најлон го расекла на добри порции, ги ставила во ќеси и ги скрила по фрижидерот. А, ако сум педер не значи дека нема да сум гурман и дека нема да сакам да јадам многу месо. Има и таков стереотип: премногу нежни за да јадат и прават скара. Напротив, тоа ми доаѓа природно. Сакам да го прчам и да праам скари и журки по дворот.

Ја разбирав мајка ми потполно за омразата која ја насобрала во себе во сите овие години на молк. Секое ткиво на нашите тела беше акумулирало доволно ладнокрвност и дисциплина за да се истолерира и измолча целото сценарио на семејно насилство во која физичка и ментална жртва беше мајка ми, а само ментална жртва бев јас. Многу бргу разбрав дека животот е рушење светови и градење светови. Таков барем треба да биде нормалниот. Мојот живот од кога се сеќавам е рушење на сите штотуку изградени светови. Мојот свет од коцки се сруши коги ги смачкаа надвор на асфалтот. Живеевме на најпрометната улица во Кочани. Моите омилени црвени чорапи, татко ми ги виде еднаш и се смееше многу. Мислеше дека се на мајка ми. Ми беше облил длабок срам. Така родителите, многу често незабележливо, со два збора или со две гестикулации знаат да ги срушат соништата и световите на децата. Но, ајде кажете една нетранзициска приказна од Македонија во деведесеттите. И да сте од во-ред фамилија зад вас нешто крчка, некако искуство кое сè уште потајно тлее во вашиот дом. Навидум згаснато. Навидум сме прескокнале некој праг. Навидум сме прескокнале некој том меморија.

Решив да и помогнам на мајка ми да ги скрие сите остатоци од телото. Ги расфрлавме на различни места остатоците и исекотините од телото. Баш беа тоа крвишта. Нешто оставивме директно да гори во една депонија што беше запалена. Нешто фрливме во една шахта која ужасно мирисаше и беше невозможно да се распознае што е што во неа. Проверивме два пати со добра батериска ламба… за ден-два ќесите месо беа проголтани од изметот што ѕиркаше на дното. Нешто закопавме. Нешто потечно фрливме во шолја. Така го погребувавме татко ми насекаде. Тој беше поддржувач на десницата. Страствен фан на жолтата ракија и секогаш со еден куп пцовки за Панатинаикос. Имаше тетоважа од омилениот министер на левата дланка. Со таа рака претпоставувам исто толку ја тепаше мајка ми, колку што и си ги чешаше со часови на сабајле. Гад. Мизерен. А мајка ми секогаш му готвеше превкусна храна, секогаш тој беше испеглан и исперен. Секоја свекрва би сакала таква снаа во куќа. Ама и свекрвата мислеше дека нешто не штима во куќата на сина си. Особено откако син и исчезна мистериозно за Бугарија. Сме биле многу небрежни со мама. Имаше огромни лочки крв во купатилото откако истуравме некои ќеси во вц-шолјата. Тогаш направивме многу неред и беше воопшто лош потег да се погреба еден дел од тато таму.

„Донееее, кај е Климе?“ вика баба ми уште од врата.

Баба ми влегува дома без притоа никој да и отвори врата. Дневната соба каде лежам јас со Роберт е затемнета. Мајка ми не беше дома. Јас мислев дека ја сонувам таа сцена, но таа била вистината. Претходната вечер премногу испивме со Роберт, така и сме легнале на каучот. Не сме направиле ништо, ама знам дека ми беше многу пријатно што лежи до мене. Насмевката што ја имаше неговото лице како да беше растегната и сега кога беше целосно олабавен и во цврст сон. Пријатно е кога спиеш со некого. Така вашите соништа бдеат заедно на исто место над вас. Тие се таму како невидливи балони кои како да секој миг ќе пукнат и ќе се разлеат во етерот, но никогаш не го прават тоа. Лебдат елегантно над нас. Гравитириаат бавно околу нашите глави додека ние спиеме. Додека ги уживував последните минути од таа благопријатна состојба, баба ми веќе ги имаше испитано купатилото и кујната. Еден час подоцна мојата куќа беше опколена со полициски возила. Мајка ми ја уапсија, а потоа ме прибраа и мене. Никогаш повеќе не го видов Роберт.

*

Фрагмент: креативна визуелизација на еден вонземјанин

Новата пролет само што беше започнала. Ова е мојата петта пролет тука. Цвеќето беше во својот богат колорит на места за кои човек ќе помисли дека е неочекувано да ги најде. Некои ретки јорговани засадени тука и таму пуштаа мали облаци на мирис во етерот. Тие мириси се мешаат со тие облаци на мирис кои доаѓаа од автомобилите кои највеќе околу четири часот попладне (кога нивните корисници се враќаат од работа) циркулираат по булеварите и помеѓу семафорите. Мојот вокмен има песни од 1984. Не ми се допаѓа оваа нова музика која што ја слуша човековиот род. Скопје има еден куп кранови, булдожери, бушалици, луѓе кои ги користат овие направи. Кога се уклучени на пример бушалиците се страшни. Ја бушат и бодат земјата. Одат се подлабоко во неа, ја бушат земјата, а многу лесно ако ја налутат тоа може да биде и нивната масовна гробница. Всушност Земјата е налутена, па веќе ни самата не знае на која страна да врати. Затоа во етерот емитираме креативни визуелизации. Од сите места на светот зошто пак да врати на Скопје? Но, ќе и помогнам да се фокусира тука барем за час.

Градов чудесно го врзувам за Јоханесбург иако не сум бил таму, но сум читал по нешто за тоа место, а и некои од мојот род имаат одено таму, па ми имаат испратено телепатски снимки. Малку доцнеа и се изгубија кутрите меѓу овие милиони сигнали и фрекфенции кои ја загадуваат звучната мембрана на планетата. Ни луѓето ништо помалку не страдаат од ова. Спијат лагодно со своите телефони до перница. Ги носат во џеб. Никогаш, навистина, никогаш не ми била јасна оваа телефонска комуникација. Ја имаш оваа мала глупава кутија која што ѕвони. Слушаш сигнали… тит тит.. тит… всушност не ми беше тој муабетот…

Четири часот наутро, а уште повеќе во пет часот наутро, таа природна тишина бдее над градот. Тогаш градот е како посебна област. Се слушаат единствено дрвјата кои се нишкаат на ветрот кој се мачи да ги прескокне улиците или да ги заобиколи без самиот да се судри. Кога ветрот се дисперзира низ градот, дрвјата почнуваат да зборуваат. Само сега навечер се во можност да ги олабават своите корења кои цврсто ги стискаат во текот на деновите. Кога асфалтот жеже сега на пролет, а да не зборуваме за летно време кога температурите одат и до педесет и кусур степени, тие не можат да мрдат со корењата. Најмалите коренчиња се сосема парализирани. Се сушат. Многу често со денови не доаѓа ни капка вода. Ако се сети некој љубезен жител од наколните живеалишта да слезе и да ја полее тревата два пати во денот ќе биде друга приказна. Некои се среќни кои живеат слободни надвор од градот. Оваа пролет всушност дрвјата имаа план меѓу себе. Токму тие среќните ќе ги издолжуваат своите корења и ќе се поврзуваат со други дрвја. Земни конекции. Тие можат да повикаат многу хтонски сили  од подземјето. Лавата секогаш врие релативно не толку длабоку под нозете.

Дрвјата велат: „Сега медитираме.“

Сега се групно поврзани. Ветрот ги носи нивните молитви од една шума кон друга. Шумите се активираат. Ветрот ги извршува сите команди на дрвјата. Како што тој е зависен да лета помеѓу нив, така и тие се зависни да разменуваат информации преку него, затоа што ако се многу оддалечени и ако не може да се допираат со корењата, не постои едноставно друг начин… Помеѓу себе водат евиденција колку проценти од најстарите шуми во светот се останати живи. Тие се старешините, а ужасно е кога твојата заедница ќе остане без мудреците. Во нив спие колективната меморија на градовите, на биолошките системи и биолошките заедници. Но, во нив истовремено спијат вируси, лоши ракови на човекот. Тој како мало дете кое му велат да не го брцка стапчето во носот на заспан змеј, упорно брцка и брцка. Буди од прашумите страшни заспани вируси кои може да го истребат за секунда. Среќа можеби што и човекот сам има стигнато до таа точка да може да делува како вистинска природна сила, да манипулира со сите геодетски состојки на почвата на својата земја и со разни биолошки форми. Го загадува океанот, а тука не може всушност да стори ништо. Што може да ти направи едно примитивно теритиријално земено суштество? Не му давам уште многу време. Не можам да предвидам точно, но тоа ќе биде некоја релативно блиска иднина. Сега битно е да се фокусираме на оваа епизода. Од премногу информации кои ги воспримам може да ја испуштам, но таа и самата знае да се програмира, па јас потоа како снимка ја земам и ја меморирам од системот. Луѓево се толку нелагодни за мојата перцепција, што ова за нив е впрочем ништо повеќе од свемирска прича. Дрвјата го пуштаат својот ОМммммммм да речеме. Татне… татне низ улиците на градот во шест часот наутро и татне и татне… Луѓето се будат. Стануваат од своите кревети сместени по катови на нивните релативно ниски наколни живеалишта. Дрвјата татнат. Галамата од автомоболите, машините од фабриките, сите градилишта, сите сигнали од телефони, сите клима уреди, сите правосмукалки, сите запалки, сите чаши што се кршат во иста секунда, сите овие звуци заедно се обидуваат да го надминат татнежот на дрвјата. Но, дрвјата се силно поврзани. Тие треба да го издржат целиот ден така.

Секој изминат час е како нов и потежок камшик за нивниот ОМмммммм. Колите брмчат и испуштаат издувни гасови. Некои луѓе ги уклучуваат своите косилки за тревници. Тие ужасно бучат, како кај исцелител на заби кога е се тивко, но единствено звукот намален. Нема потреба да се наведат сите можни звуци на светот. Поминува пет часот, па полека доаѓа шест. Дрвјата почнуваат малку да се опуштаат, но единствено како да се во затишје пред бура. Земаат длабок здив воздух. Дишат забрзано. Ветрот се забрзува истовремено. Сега тој треба како луд да пренесува информации. Тој е всушност нивната душа, нивната есенција.

Поврзаните дрвја ги повикуваат хтонските сили од подземјето. Нивните корења здивуваат и почнуваат полека да се раздвижуваат. Оваа ноќ нема да биде мирна за градот. Се спуштив на малото плоштатче кое беше пренатрупано со куп обработени камења. Не можев да ги разберам трите врби на метални послужавници подигнати во течението на реката. Како да беа „градските“ вази, ама многу за никаде. Знаете, луѓето во своите наколни живеалишта на повеќе ката внатре имаат повеќе непотребни нешта. Тие ги кинат китките од земјата и од градините и од шумите и ги носат дома полумртви. Ги ставаат на инфузија во предмет наречен ваза каде што цвеќето дише кон својата смрт во следните неколку дена. Потоа, тие го фрлат кога ќе повене. Оди каде што одат и нивните хартивчиња кои ги користат во собите за уринирање. Како и да е, на оваа точка од плоштатчето точно можам да слушнам како се движат и како поврзаните дрвја ги насочуваат своите сили. Нивните корења почнуваат да добиваат обилна маса и како неспречливи кртови ја ринат земјата. Така почнуваат да ги пробиваат патиштата, зашто тоа е и целта. Ринат под асфалтот и потоа со последен здив се зариваат и умираат еднаш штом ќе излезат на површина. Ако утре има дожд можеби некое од нив ќе се врати во живот. Храната е секогаш битна. Никаде не се оди без капка вода. Тука на плоштадот има едни светилки кои се обложени со извори на лоши фрекфенции. Не можам никогаш да се задржам во околината предолго, зашто звуците кои ги емитираат светилките ме бодат како шило во моите звучни рецептори.

Сега се сетив дека утре ако пресметувањата ми се точни ќе пристигне една моја стара партнерка. Можеби тоа беше и мојата прва. Тоа време е сега толку далеку што морав да го избришам од причини што имам мал инвалидитет на мојата меморија. Мојата меморија има лимит. Ова не е вообичаено за мојот род, меѓутоа ете универзумот решил да ми даде ваква форма и ваков недостаток. Затоа ме ставаат да надгледувам вакви примитивни заедници. Но од оваа опсервација се учи многу. Јас едноставно решив да ја посветам мојата меморија повеќе кон овие опсервации. Жртвите што нашиот род ги прави за колективното добро на сите не биле никогаш себични. Тој манир го немам избришано на пример.

Среќа, дрвјата што се толку моќни кога ќе се здружат заедно. Тие сега успеваат да ги надвладеат сите звуци. Ги кршат плочките, фонтаните, обработените камења, салоните со кукли, некои луѓе вриштат, а јас веќе гравитирам невидлива од нивното око и се оддалечувам од копното. Дрвјата ги нишат сите мостови кои и држат сенка на реката која и онака веќе е атрофирана. Го набљудувам ова од птичја перспектива. Никакво сонце и никаков дожд не можат да и помогнат. Никаков ветар… сепак дрвјата се доволно мудри и не ја затрупуваат реката. Ги уриваат градбите покрај течението со други техники. Ги длабат од центарот на нивната постава, ги длабат и ги длабат со силен татнеж. Тие се распаѓаат навнатре притоа не правејќи никаква непотребна штета. Се прават огромни дупки во кои потоа материјалите на наколните живеалишта сосе луѓето ако им се посреќило да бидат внатре паѓаат. Дупките голтаат по малку и центрифугално.

Гравитирам и се оддалечувам од оваа слика. Ќе се навратам подоцна кога ќе биде целосен спокој, кога нема да биде толку бучно. Можеби и никогаш повеќе нема да се вратам. Одам за Пном Пен сега. Таман да не се сретнам со мојот стар партнер.

*

Мали лежеше удобно сместен во својот кревет и читаше весник. Читаше една статија под наслов „Нешто повеќе од колбаси“. Статијата беше за една жена од Кочани која заедно со својот син го искасапила својот маж на двесте дваесет и две парчиња. Потоа беше принуден да направи една креативна визуелизација за да ги исчисти лошо-напишаните новини од својата глава.

This post is also available in: English